Nazik Armenakyan
نزیک آرمناکیان یکی از شناختهشدهترین فتوژورنالیستهای ارمنستان است که کار خود را از سال 2002 شروع کرده است. او در ارمنستان زیر نظر روبن مانگاساریان[1] در موسسهی قفقازِ[2] ایروان به تحصیل عکاسی پرداخت و همچنین در دورههای عضویت در بنیاد مگنوم و حقوق بشر در سال 2011 در نیویورک شرکت کرد. تجربهی کاری آرمناکیان را میتوان در آژانس خبری آرمنپرس[3]، مجلهی ایروان[4]، مجلهی فروم[5] و عکاس آزاد رویترز[6] مشاهدهکرد. او همچنین یکی از بنیانگذاران مرکز عکاسی مستند فورپلاس[7] است که هدفش توسعهی عکاسی مستند ارمنستان و قدرتبخشی به زنان این کشور از طریق عکاسی است.
آرمناکیان از زمان آغاز کارش توجه خود را بر افراد و گروههای اجتماعیای که در حاشیهی جامعهی ارمنستان میزیستند متمرکز کرد. او همواره سعی داشته تا به موضوعاتی بپردازد که زیر پوششی از سکوت و خصومت پنهان شدهاست. بنا به همین رویکرد، آرمناکیان تلاش بسیاری کرده تا در مورد اقلیتها در ارمنستان همچون جماعت دگرباشان[8]، قربانیان ایدز[9] و بازماندگان قتل عام آگاهیبخشی کرده و به گفتوگو در این زمینهها دامن بزند.
آرمناکیان در سالهای 2004 و 2005 چس از سپری کردن دورههای فتوژورنالیسم که توسط موسسهی قفقاز و بنیاد ورلد پرس فتو[10] در ایروان برگزار گردید، به اجرای پروژههای مستند بلندمدت علاقمند شد. او در سال 2009 برای اولین پروژهی بلندمدت خود با عنوان «بازماندگان[11]» موفق به دریافت جایزهی بزرگ و رتبهی اول در بخش «مردم و چهرهها[12]» در مسابقهی بینالمللی عکس روسیه، کارل بولا[13]، شد. آرمناکیان در پروژهی «بازماندگان» پرترههایی از نجاتیافتگان قتل عام ارامنه در سال 1915 گرفته است.
آرمناکیان در سال 2010 شروع به عکاسی از جامعهی کوچک افراد دگرباش ایروان کرد که بسیاری از آنها هزینههای زندگی خود را از طریق روسپیگری تأمین میکردند. او در این پروژه که البته بسیار بحثبرانگیز هم بود به دنبال آن بود تا جنبهی شخصی و انسانیِ پشت داستان زندگی این افراد را به کانون توجه عمومی بکشاند.
در سال 2011 عضویتِ بخشِ عکاسی و حقوق بشرِ بنیاد مگنوم به آرمناکیان اعطا شد تا بتواند در مدرسهی هنری تیش[14] در نیویورک به تحصیل بپردازد. در همان سال او کمکهزینهای برای تولید پروژهی عکاسی مستند از سوی بنیاد اوپن سوسایتی[15] برای دومین پروژهی در حال اجرای خود دریافت کرد، پروژهای که در مورد جامعهی دگرباشان بود و او آن را از سال 2010 آغاز کرده بود.
سبک عکاسی آرمناکیان که میان فتورپرتاژ و گزارش مستند[16] در نوسان است با شکل مستقیم و بیپیرایهاش هر سوژهای را در محیط خودش ثبت میکند. آخرین مجموعهی عکس او نتیجهی تحقیقات و ارتباطات عمیق اوست که اغلب در گذر طولانیِ زمان، تکامل یافته و درگیرشدنِ نزدیک و شخصیِ عکاس را با سوژهاش میطلبد. عکسهای آرمناکیان که یادآور آثار داین آربس، نن گلدین و الن سکولا هستند به سختی راه خود را به سوی مرزهای اصلاحات سیاسی و اخلاقیات باز میکنند تا بیننده را به گفتوگویی جدی و برانگیزنده در مورد ابعاد سیاسی تصاویر عکاسی وارد کنند.
تجربیات اخیر آرمناکیان فضای برنامهریزیشدهتری را اختیارکرده است. فضای عکسهای او به واسطهی اشیا، فضاهای درونی، پسزمینهها و استفادهاش از نور، بیشتر لایهلایه به نظر میرسد و معنایی استعاری را به ذهن متبادر میکند. نوعی حس جدایی و خاموشیِ ساخته شده، بهخصوص در مجموعهی پرترههای او با عنوان «زندگی غیرمعمول[17]» مشاهده میشود، مجموعهای که نگاهی به مسائل مربوط به بازنمایی افرادی دارد که از نظر اجتماعی آسیبپذیر هستند. تلفیق موفقیتآمیز شجاعت و نگاه مستقیم خاص آرمناکیان با چارچوب مفهومی ساده ولی قدرتمند او موجب شده تا کارهای سنجیده و دقیقش بیشک در زمرهی آثار هنری سیاسی معترضانه و دغدغهمندی قرار گیرد که در یک دههی اخیر در ارمنستان دیده شده است.
منبع:
http://lusadaran.org/artists/armenakyan-nazik/
https://www.nazikarmenakyan.com/bio/
[1] Ruben Mangasaryan
[2] Caucasus Institute
[3] Amenpress News Agency
[4] Yerevan Magazine
[5] Forun Magazine
[6] Freelance work Reuters
[7] Four Plus Documentary Photography Center
[8] LGBT community
[9] HIV victims
[10] World Press Photo foundation
[11] Survivors
[12] People and Faces
[13] Karl Bulla International Photo Contest in Russia
[14] NYU’s Tisch School of the Arts
[15] Open Society Foundations
[16] Documentary essays
[17] Life less ordinary